Vào 8 giờ 00 phút ngày 25 tháng 11 năm 2021, Khoa Sinh – KTNN tổ chức Hội thảo khoa học “Vận dụng phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực trong dạy học các học phần Sư phạm Sinh học theo hướng phát triển phẩm chất năng lực người học” theo hình thức trực tuyến.
Hội thảo tổ chức nhằm trao đổi, thảo luận các phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực trong dạy học các học phần trong chương trình đào tạo ngành Sư phạm Sinh học theo hướng phát triển phẩm chất và năng lực người học. Trong bối cảnh ảnh hưởng của dịch Covid-19, Hội thảo được tổ chức theo hình thức trực tuyến. Tham dự Hội thảo gồm toàn thể viên chức khoa Sinh – KTNN, các nhà khoa học, các giáo viên THPT, các khách mời và đại diện sinh viên khoa Sinh - KTNN.
Hội thảo được mở đầu với phần phát biểu khai mạc của PGS. TS. GVCC. Nguyễn Xuân Thành. Thầy nhấn mạnh việc vận dụng phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực giúp người dạy tổ chức, tư vấn, hỗ trợ để người học tự lực, tích cực và sáng tạo trong học tập; chú trọng sử dụng các quan điểm, phương pháp, kỹ thuật, thủ thuật dạy học tích cực để người học trải nghiệm thực tế tìm kiếm và vận dụng kiến thức.
Hội thảo đã nhận được nhiều bài báo cáo có chất lượng và ý nghĩa thực tiễn từ các giảng viên, giáo viên, các nhà khoa học. Ban tổ đã chức chọn ra 04 báo cáo để trình bày và thảo luận ở phiên chính thức.
Mở đầu là báo cáo của TS. GVC. Đỗ Thị Tố Như với nội dung “Sự cần thiết vận dụng phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực trong dạy học các học phần ngành Sư phạm Sinh học”. Báo cáo đã nêu bật được tầm quan trọng của việc sử dụng các phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực. Ngoài các thành tố về người dạy, người học, nội dung dạy học, mục tiêu dạy học, phương tiện dạy học, hình thức tổ chức dạy học thì phương pháp dạy học cũng là một thành tố quan trọng của quá trình dạy học ở bất kỳ cấp học nào. Báo cáo đã chỉ ra việc sử dụng kỹ thuật và phương pháp dạy học tích cực ở khâu viết đề cương môn học, soạn kế hoạch bài dạy, thực hiện kế hoạch bài dạy. Để áp dụng được các phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực, cần lên kế hoạch tất cả các khâu để đạt hiệu quả tốt.
Bài báo cáo số 2 được trình bày bởi TS. GVC. Nguyễn Văn Dũng (Khoa Sinh học – Trường Đại học Tây Bắc) về “Tổ chức dạy học phần Hóa sinh và Sinh học phân tử theo hướng phát triển năng lực nghiên cứu cho người học”. Việc tổ chức dạy học Hóa sinh và Sinh học phân tử theo hướng sử dụng các kết quả nghiên cứu khoa học để vừa học nội dung lý thuyết vừa giải quyết vấn đề ứng dụng vào thực tiễn dạy học. Trong định hướng kiểm tra đánh giá cố gắng kiểm tra khả năng sử dụng kiến thức đã học giải quyết vấn đề khoa học từ đó phát triển năng lực nghiên cứu của người học. Thông qua hoạt động này, người học sẽ thêm yêu thích hoạt động nghiên cứu khoa học, thiết kế và bố trí được các thí nghiệm dựa trên các công bố khoa học.
Bài báo cáo thứ 3 về “Phát triển năng lực học sinh thông qua phương pháp dạy học dự án trong dạy học môn Sinh học tại trường THPT Đông Thụy Anh, Tỉnh Thái Bình” được trình bày bởi ThS. GV. Vũ Thị Mai, Trường THPT Đông Thuỵ Anh, Thái Bình. Báo cáo đã trình bày về phương pháp dạy học dự án đã tạo phong trào học tập sôi nổi, học sinh tích cực vận dụng kiến thức liên môn trong nghiên cứu khoa học, giải quyết các vấn đề trong thực tiễn cuộc sống tại nhà trường, gia đình, địa phương nơi các em đang sinh sống và học tập. Các em học sinh được học tập trải nghiệm, hiện thực hóa các thí nghiệm nghiên cứu. Học tập lý thuyết kết hợp thực hành, tổ chức các hoạt động trải nghiệm, được thực hiện tại vườn thực nghiệm học sinh rất hào hứng với không gian học tập sinh động, thực hiện tự tạo sản phẩm học tập. Giúp các em phát triển khả năng tư duy logic môn học, thiết kế các thí nghiệm trong nghiên cứu khoa học.
Tiếp theo, PGS. TS. GVCC. Nguyễn Xuân Thành trình bày báo cáo về “Áp dụng mô hình B-Learning trong dạy học môn Sinh lý học trẻ em nhằm phát triển năng lực tự học”. B-Learning là một hình thức tổ chức dạy học kết hợp giữa dạy học giáp mặt truyền thống và dạy học trực tuyến nhằm tối ưu hóa thế mạnh mỗi hình thức, đảm bảo hiệu quả giáo dục đạt được là cao nhất. Áp dụng B-Learning trong giảng dạy sẽ giúp sinh viên được trải nghiệm nhiều hình thức học tập đa dạng, tăng hứng thú, phát huy tính tích cực, chủ động của sinh viên cũng như phát triển năng lực tự học của sinh viên. Bài báo cáo đã phân tích các đặc điểm của B-Learning để người dạy lưu ý khi sử dụng và cách thức tổ chức dạy học B-Learning trong dạy học môn Sinh lý học trẻ em ở trường đại học nhằm giúp sinh viên chủ động, tích cực trong học tập, tự tin tích lũy kiến thức.
Hội thảo đã diễn ra sôi nổi với những trao đổi, phản hồi và hưởng ứng tích cực của các giảng viên, các nhà khoa học và các sinh viên. TS. GVC. Lê Chí Toàn chia sẻ cần phát triển các phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực vào chương trình đào tạo Sư phạm Sinh học dạy học bằng tiếng Anh của khoa Sinh – KTNN để phát huy và nâng cao năng lực người học. Tiếp đến, TS. GVC. La Việt Hồng bày tỏ sự tán thành những định hướng và các phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực mà các báo cáo đã trình bày và trao đổi thêm về căn cứ để xây dựng chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo.
Phát biểu tổng kết và bế mạc Hội thảo, PGS. TS. GVCC. Nguyễn Xuân Thành, Trưởng khoa Sinh – KTNN khẳng định Hội thảo khoa học “Vận dụng phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực trong dạy học các học phần Sư phạm Sinh học theo hướng phát triển phẩm chất năng lực người học” đã thành công tốt đẹp. Những ý kiến đóng góp của các chuyên gia, các nhà khoa học sẽ là cơ sở quan trọng để phát triển chương trình đào tạo của khoa Sinh – KTNN, góp phần vào sự nghiệp đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục nước ta hiện nay.
Hội thảo khoa học kết thúc vào 11 giờ 35 phút ngày 25/11/2021.
Một số hình ảnh trong Hội thảo khoa học:
Tin bài: TS. Phan Thị Thu Hiền